علل نابینایی کدامند؟
در این مقاله میخواهیم به مشکلات و علل نابینایی بپردازیم .به طور کلی منظور از نابینایی، از دست دادن قدرت بینایی به شکل نسبی یا کامل می باشد که با عینک و لنزهای طبی قابل اصلاح نیست. نابینایی نسبی به این معناست که فرد دچار کم بینایی شده و به شکل محدودی می تواند اجسام و محیط اطراف را مشاهده کند اما در کوری کامل یا نقص کامل در بینایی ، فرد مبتلا نه قادر است چیزی را ببینید و نه نوری را تشخیص دهد.
اختلالات بینایی بر حدود 2/2 میلیارد نفر از مردم دنیا اثر گذاشته و آنها را دچار مشکلاتی از جمله نزدیک بینی و دور بینی کرده است. مشکلات ناتوانی در دیدن اغلب در سنین بالا بروز یافته و زندگی فرد را دچار اختلال می کنند.
علائم نابینایی چیست؟
اگر فرد به طور کامل بینایی خود را از دست دهد چیزی را نمی بیند اما اگر دچار کم بینایی شده باشد نشانه های زیر در فرد مشاهده می شود که جز شایع ترین علائم نابینایی هستند. این موارد عبارتند از:
• تاری دید؛
• ناتوانی در دیدن شکل ها؛
• تنها مشاهده ی سایه ها؛
• کم بینایی در شب؛
• دید تونلی.
علل نابینایی چیست؟
از دست دادن بینایی یا ناتوانی در دیدن می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شده و فاکتورهای محیطی و ژنتیکی متعددی در بروز آن دخیل هستند. این عوامل عبارتند از:
- گلوکوم
- دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD)
- رتینوپاتی دیابتی
- کدر شدن قرنیه
- آب مرواردید(مهمترین علل نابینایی)
- نقایص هنگام تولد
- آسیب های چشمی
- عوارض ناشی از جراحی چشم
- عیوب انکساری
عیوب انکساری از جمله شایع ترین مشکلات چشمی هستند که شامل نزدیک بینی (myopia)، دور بینی (hyperopia) و آستیگماتیسم و تنبلی چشم می باشند. این مشکلات از طریق جراحی، استفاده از لنز و عینک قابل اصلاح هستند.
تقریبا اکثر موارد نابینایی به دلیل بیماری های چشمی ایجاد شده و تنها کمتر از 4 درصد نابینایی ها به دلیل آسیب های چشمی یا تروما بروز می یابند. اگرچه بیماری های چشمی که در زیر به معرفی آنها می پردازیم از جمله علل نابینایی هستند ، اما در صورت داشتن هر یک از این بیماری ها نباید تصور کنید که نابینا خواهید شد.
بیماری آب مروارید چیست؟
بیماری آب مروارید یا کاتاراکت زمانی اتفاق می افتد که عدسی چشم کدر و تیره شود که این امر موجب تاری دید، مشاهده رنگ ها به شکل محو و مختل شدن بینایی می گردد. آب مروارید از اصلی ترین علل نابینایی در جهان است که خطر ابتلا به آن با افزایش سن بالا می رود. افراد مبتلا به این بیماری در مراحل اولیه می توانند با استفاده از لنزها و عینک مقداری مشکل کم بینایی خود را کاهش دهند اما در مراحل پیشرفته با کمک جراحی می توان عدسی چشم را با یک عدسی مصنوعی جایگزین کرد.
گلوکوم چیست و چه زمانی رخ می دهد؟
گلوکوم معمولاً زمانی رخ می دهد که فشار مایع در داخل یک یا هر دو چشم به آرامی شروع به افزایش می کند. این فشار به عصب بینایی و شبکیه آسیب رسانده و باعث کاهش تدریجی بینایی محیطی می شود. از دست دادن بینایی در اثر گلوکوم قابل برگشت نیست.
دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD)
یکی دیگر از علل نابینایی دژنراسیون ماکولا می باشد. دژنراسیون ماکولا (AMD) شامل از دست رفتن تدریجی ماکولا یا همان بخش کوچک مرکزی شبکیه است، این ناحیه از چشم در بینایی نقش بسیار مهمی دارد. افراد مبتلا به این بیماری دچار کدر شدن دید و نقاط کور در مرکز دید خود خواهند شد. تا کنون درمان خاصی برای این بیماری در دسترس نبوده اما می توان با استفاده از روش ها و داروهای خاصی سرعت پیشرفت آن را کاهش داد که شامل ویتامین درمانی، جراحی با لیزر، فتودینامیک درمانی و استفاده از داروهای خاصی است که به چشم تزریق می شوند.
رتینوپاتی دیابتی
از دیگر علل نابینایی رتینوپاتی دیابتی می باشد. رتینوپاتی دیابتی زمانی ایجاد می شود که اثرات سیستمیک ناشی از دیابت شبکیه را تحت تاثیر قرار دهند. در این بیماری رگ های خونی که مسئولیت تغذیه و خون رسانی شبکیه را به عهده دارند تحت تاثیر دیابت قرار گرفته و تغییر می یابند. این عروق دچار نشت و خونریزی شده که در نهایت باعث کم بینایی و از دست دادن قدرت بینایی خواهد شد. بهترین درمان برای این بیماری، کنترل بیماری دیابت و عوارض مرتبط با آن می باشد.
نابینایی یا کم بینایی از جمله بیماری هایی هستند که از طریق آگاهی از علائم و مراجعه منظم به پزشک جهت تشخیص زودهنگام قابل پیشگیری است و در صورت نیاز می توان در مراحل اولیه با درمان مناسب مانع از پیشرفت آن شد. به عنوان مثال اکثر نابینایی هایی که ناشی از رتینوپاتی دیابتی هستند را می توان با کنترل دقیق میزان قند خون، کاهش وزن، انجام منظم ورزش، پرهیز از سیگار کشیدن و داشتن رژیم غذایی مناسب افراد دیابتی پیشگیری کرد. با دانستن علل نابینایی و در صورت مشاهده هر یک از این علائم و بیماری ها، می توانید جهت پیگیری سلامت چشمان خود، از پنل بررسی بیماری های چشمی در آزمایشگاه های مرکز مام بهره برده و از سلامت خود اطمینان حاصل فرمائید.