سرطان روده کوچک؛ علائم، نشانه ها و راه های درمان 

دستگاه گوارش دارای بخش های مختلفی از جمله دهان، مری، معده، روده کوچک و روده بزرگ، رکتوم (انتهای روده بزرگ) و مقعد است. دستگاه گوارش برای تأمین انرژی بدن، غذا را پردازش می کند و در نهایت بدن شما را از شر مواد زائد جامد خلاص می کند. روده کوچک (که روده باریک نیز نامیده می شود)، بخشی از دستگاه گوارش است که معده شما را به روده بزرگ متصل می کند.  

غذایی که میخوریم، پس از جویدن و قورت دادن، از مری عبور می کند. مری لوله ای است که غذا را از دهان به معده انتقال می دهد. غذا درون معده با شیره معده مخلوط می شود تا فرآیند گوارش و هضم غذا را آسان تر کند. سپس به غذا و شیره معده به روده کوچک وارد می شود تا تجزیه بیشتر و جذب مواد مغذی انجام شود.

وظیفه اصلی روده کوچک، تجزیه و جذب غذا، چربی ها، ویتامین ها و سایر مواد مورد نیاز بدن شما است. روده کوچک حدود 6 متر طول دارد و چندین بار تا می شود تا داخل شکم قرار گیرد. این بخش حدود سه چهارم دستگاه گوارش را تشکیل می دهد و از 3 قسمت تشکیل شده است:

- اثنی عشر (یا دوازدهه): اولین و بالاترین قسمت روده کوچک است که فقط 30 سانتی متر طول دارد و به معده متصل می شود. مایعاتی از لوزالمعده و کبد به این بخش از روده کوچک وارد می شوند و به هضم بیشتر غذا کمک می کند؛

- تهی‌روده یا ژژنوم (Jejunum): بخش میانی روده کوچک را تشکیل می دهد؛

- درازروده یا ایلئوم: بخش انتهایی روده کوچک است و به همراه تهی روده، قسمت اعظم روده کوچک را تشکیل می‌دهند. بیشتر مواد مغذی موجود در غذا در این دو قسمت، جذب جریان خون می‌شوند. 

ایلئوم یا بخش انتهایی روده کوچک، به روده بزرگ تخلیه می شود. روده بزرگ، آب و برخی مواد مغذی معدنی باقی مانده را از مواد غذایی جذب می کند. مواد زائد باقی مانده پس از این فرآیند به رکتوم می روند و در آنجا ذخیره می شوند تا از طریق مقعد از بدن خارج شوند.

اگرچه روده کوچک، بزرگ ترین قسمت از دستگاه گوارش را تشکیل می دهد، اما سرطان روده کوچک نسبت به سایر انواع سرطان های دستگاه گوارش (مانند سرطان روده بزرگ، رکتوم، معده و مری) بسیار کمتر رخ می دهد. این بیماری، یک بیماری نادر است که در آن سلول های بافت روده کوچک تغییر می کنند.

سرطان زمانی شروع می شود که سلول های بدن، خارج از برنامه و بدون کنترل شروع به رشد می کنند. سلول های بدن تقریباً در تمام قسمت های بدن می‌توانند به سلول سرطانی تبدیل شوند و سپس به سایر نقاط بدن گسترش یابند. سلول هایی که خارج از کنترل رشد می کنند، می توانند توده یا تومور ایجاد کنند.

درباره سرطان روده کوچک چه می دانید؟

همانطور که گفته شد، سرطان روده باریک یا همان روده کوچک زمانی شروع می شود که سلول های سالم در پوشش روده باریک تغییر می کنند، خارج از کنترل رشد می نمایند و توده ای به نام تومور را تشکیل می دهند. تومور می تواند سرطانی یا خوش خیم باشد. سلول سرطانی خوش خیم می تواند در محل خود رشد کند اما گسترش نمی یابد. ولی سلول سرطانی بدخیم می تواند رشد کند و به سایر قسمت های بدن گسترش یابد. با پیشروی سرطان ممکن است سلول های تومور، روده کوچک را مسدود کنند. 

انواع سرطان روده کوچک

5 نوع سرطان روده کوچک وجود دارد که در ادامه به توضیح هر یک پرداخته ایم:

• آدنوکارسینوما: این موارد حدود 30 تا 40 درصد (یک سوم) موارد سرطان روده باریک را تشکیل می دهند و شایع ترین نوع سرطان روده کوچک است. آدنوکارسینوما از پوشش داخلی روده کوچک شروع می شود. در ابتدا ممکن است مانند یک توده کوچک و غیرسرطانی به نام پولیپ به نظر برسد، اما با گذشت زمان می تواند به سرطان تبدیل شود، رشد کند و روده را مسدود کند؛

• سارکوما: سلول های سرطانی در بافت ماهیچه ای (نرم) که بخشی از روده کوچک را تشکیل می دهد، رشد می کنند و توده را شکل می دهند. شایع ترین سارکوما در روده به عنوان تومورهای استرومایی گوارشی (GISTs) شناخته می شودy

• تومورهای کارسینوئید: این سرطان های با رشد آهسته اغلب در بخش تحتانی روده کوچک شکل می گیرند. همچنین ممکن است بر آپاندیس یا راست روده نیز تأثیر بگذارند؛

• تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GISTs): این نوع سرطان روده کوچک نادر است. بیش از نیمی از این نوع سرطان، از معده شروع می شوند. البته همه تومورهای استرومایی دستگاه گوارش، سرطانی نیستند؛

• لنفوم روده: این سرطان ها در سلول های ایمنی به نام لنفوسیت ها شروع می شوند. و افرادی که به آن ها مبتلا می شوند، اغلب دارای نوعی اختلال نقص ایمنی هستند. یعنی سیستم ایمنی آن ها ضعیف شده و ممکن است آنطور که باید با عفونت و بیماری مبارزه نکند. لنفوم می تواند تقریباً در هر نقطه ای از بدن از جمله روده کوچک شروع شود.

داشتن یک عامل خطر یا حتی چندین عامل به این معنی نیست که فرد قطعاً به این بیماری مبتلا می شود. اما شانس مبتلا شدن فردی که عوامل خطر یک بیماری را دارد، نسبت به فردی که ندارد، بیشتر خواهد بود. همچنین، نداشتن عوامل خطر هم به این معنی نیست که به سرطان مبتلا نخواهید شد؛ تنها به این معنی است که نسبت به افراد دارای عوامل خطر، خطر کمتری برای ابتلا خواهید داشت.

- جنسیت: سرطان روده کوچک در مردان کمی بیشتر از زنان رخ می دهد؛

- سن: سرطان روده کوچک بیشتر در افراد مسن رخ می دهد (اغلب در افراد 60 و 70 ساله)؛

- رژیم غذایی: برخی تحقیقات نشان داده اند که رژیم های غذایی سرشار از گوشت قرمز و غذاهای شور یا دودی ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده کوچک را افزایش دهد؛

- مصرف سیگار و الکل؛

- ابتلا به بیماری سلیاک: برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک، خوردن گلوتن (پروتئینی که در گندم و برخی دیگر از انواع غلات وجود دارد) باعث می شود که سیستم ایمنی بدن به پوشش روده ها حمله کند. افراد مبتلا به بیماری سلیاک در معرض خطر ابتلا به نوع خاصی از لنفوم روده به نام لنفوم سلول T مرتبط با انتروپاتی هستند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده کوچک را افزایش دهد؛

- ابتلا به بیماری کرون؛

- داشتن پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP).

علائم سرطان روده کوچک و راه های درمان آن

ممکن است در سرطان روده کوچک در مراحل اولیه، غذا نتواند به طور مؤثر از روده کوچک عبور کند. این مسئله می تواند با درد و ناراحتی شکم همراه باشد. علائم دیگری که در صورت تشخیص سرطان روده کوچک ممکن است تجربه کنید عبارتند از:

- حالت تهوع؛

- گرفتگی شکم؛

- نفخ؛

- از دست دادن اشتها؛

در صورتی که سرطان در مراحل پیشرفته خود باشد، علائم شدیدتری دارد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- خستگی؛

- کاهش وزن؛

- ضعف؛

- استفراغ؛

- کمبود ویتامین؛

- کم خونی؛

- اسهال؛

- مدفوع خونی یا سیاه؛

- توده در شکم؛

- زردی.

علائم این نوع سرطان می تواند نشانه ای از سایر بیماری های دستگاه گوارش نیز باشد. تشخیص زودهنگام به پزشکان این امکان را می دهد که بهترین روش درمانی را برای درمان بیماری بیابند. درمان این بیماری، به نوع سرطان روده کوچک و میزان پیشرفت آن بستگی دارد.

سوالاتی که در تعیین نوع درمان اهمیت دارد شامل موارد زیر است: 

- آیا توده ای که تشخیص داده شده، دارای سلول سرطانی خوش خیم است یا سلول سرطانی بدخیم؟

- آیا سرطان روده کوچک به سایر نقاط بدن مانند غدد لنفاوی یا کبد پخش شده است؟

- آیا توده سرطانی قابل جراحی و برداشتن است؟

- آیا تشخیص جدید است یا عود مجدد؟

توده های سرطانی قابل برداشت (قابل جراحی)

رایج‌ترین توصیه درمانی در سرطان روده باریک، عمل جراحی است که به پزشکان اجازه می دهد تا قسمتی از روده را که تحت تأثیر تومور قرار گرفته است، بردارند. پزشک ممکن است شیمی درمانی و پرتودرمانی را در کنار جراحی توصیه کند. نوع جراحی بستگی به محل سرطان دارد و شامل برداشت بخشی از تومور یا روده می باشد.

توده های سرطانی غیرقابل برداشت 

سرطان روده کوچک در صورتی که به بافت‌های مجاور رشد کرده باشد یا به سایر اندام‌ها و بافت‌ها گسترش یافته باشد، یا اگر فرد از لحاظ جسمی، شرایط لازم برای جراحی را نداشته باشد، ممکن است عمل جراحی غیرقابل ممکن باشد.

با این حال، ممکن است در برخی از افراد مبتلا به سرطان های غیرقابل برداشت که مسیر روده در آن ها مسدود شده است، برای رفع انسداد روده تحت عمل جراحی قرار گیرند.

چه جراحی انجام شود یا نشود، شیمی درمانی معمولا بخشی از درمان است. یکی دیگر از گزینه های درمانی برای برخی افراد ممکن است ایمونوتراپی باشد که در آن از داروها برای تقویت پاسخ ایمنی بدن در برابر سرطان استفاده می شود.

سرطان روده کوچک (روده باریک) یک بیماری نادر است که باعث می شود سلول سرطانی بدخیم در بافت روده ایجاد شود. سرطان روده کوچک در صورت درمان نشدن می تواند تهدید کننده زندگی باشد و به سایر نواحی بدن سرایت کند.