سرطان پستان (Breast Cancer)
سرطان پستان از رشد و تکثیر بدون کنترل سلولهای بافت پستان ایجاد میشود. این سرطان در بین زنان فراوانی بیشتری دارد ولی در بین مردان هم مشاهده میشود.
پستان از بافتهای مختلفی تشکیل شده است. مهمترین بافت تشکیلدهندهی آن بافت چربی متراکمشده است. در این بافت شبکهای از ساختارهای تخصصی و حاوی غدد شیری (لوبول) قرار دارد. دستهای دیگری از سلولها بهنام سلولهای مجاری یا داکتال واسطهی انتقال شیر از غدد شیری لوبول به نوک پستانها و مجرای خروجی شیر هستند. تیرگی نوک پستانها به علت تراکم این دسته از سلولها است. در سراسر بافت پستان عروق خونی و لنفی قرار دارند. عروق خونی وظیفهی انتقال خون و تغذیهی سلولهای بافت پستان را بر عهده داشته و عروق لنفاوی وظیفهی حمل و تخلیهی مواد دفعی سلول را بر عهده دارند. در پستان زنان جوان تراکم بافتهای غدهای نسبت به زنان مسن بیشتر است. بعد از یائسگی این بافتهای غدهای جای خود را به بافت چربی داده و منجر به شل شدن و افتادگی پستان در زنان میشود.
انواع سرطان پستان عبارتند از:
- - کارسینوم داکتال درجا (Ductal carcinoma in situ (DCIS)): این نوع سرطان از مجاری داخلی سلولهای داکتال شروع میشود و به بافتهای اطراف هجوم نمیبرد.
- - کارسینوم داکتال تهاجمی (Invasive ductal carcinoma (IDC)): شایعترین نوع سرطان پستان بوده و از سلولهای مجاری شیری شروع شده و سایر بافتهای پستان را نیز آلوده میکند. زمانی که سرطان به این مرحله میرسد میتواند بافتها و اندامهای دیگر بدن را نیز مورد هجوم قرار دهد.
- - کارسینوم لوبولار درجا (Lobular carcinoma in situ (LCIS)): این نوع سرطان از غدد شیری پستان شروع شده و تهاجمی نیست.
- - کارسینوم لوبولار تهاجمی (Invasive or infiltrating lobular carcinoma (ILC)): این نوع سرطان اول در لوبولهای پستان گسترش پیدا کرده و بافتهای مجاور را آلوده میکند.
انواع نادر سرطان پستان
- انواع دیگری از سرطان سینه نیز وجود داشته که شیوع کمتری دارند.
- - بیماری پاژهی پستان (Paget's disease of the breast): این نوع سرطان از مجاری نوک پستان شروع شده و در صورت رشد کردن پوست و هالهی نوک پستان را هم درگیر میکند.
- - تومورهای فیلودس (Phyllodes tumor): این نوع نادر از سرطان پستان در بافت پیوندی رشد کرده و بیشتر آنها خوشخیم و برخی نیز سرطانی هستند.
- - آنژیوسارکوما (Angiosarcoma): این سرطان از عروق خونی یا عروق لنفاوی پستان شروع میشود.
- - سرطان التهابی پستان: حدود یک تا پنج درصد موارد سرطان پستان را شامل میشود و علیرغم نادر بودن، نوع وخیم سرطان را شامل میشود. این نوع سرطان با سرعت بسیار بالایی نسبت به بقیه سرطانها رشد میکند. در این نوع هیچ تومور و یا تودهی سفتی در پستان وجود ندارد و ظاهر پستان قرمز، ملتهب، ضخیم و حفرهدار شبیه پوست پرتقال میشود. از علل اصلی ایجاد این نوع سرطان مسدود شدن مجاری عروق لنفاوی در بافت پستان را میتوان نام برد. این سرطان در مراحل اولیه معمولاً با عفونت پستان (ماستیت) اشتباه گرفته میشود.
طبقهبندی سرطان پستان بر اساس گیرندههای سلولی:
نوع دیگری از طبقه بندی در سرطان پستان رایج است که در آن، سرطان پستان بر اساس گیرنده های موجود در سطح سلول های سرطانی به 3 دسته تقسیم می شود:
- - Hormone receptor positive: در سلولهای سرطانی پستان انواع گیرندههای هورمونی استروژن و پروژسترون پدیدار میشود. رشد سلولهای سرطانی در این نوع سرطان بستگی به میزان بیان گیرندههای هورمونهای استروژن و پروژسترون دارد.
- - HER2 positive: حدود ۲۰ تا ۲۵ از انواع سرطان پستان در زنان به علت جهش در ژنی به نام گیرندهی فاکتور رشد سلولهای اپیدرمی (HER2) ایجاد میشود. این نوع سرطان به علت بیان بیش از حد گیرندههای HER2 ایجاد میشود.
- - Triple negative: در سلولهای سرطانی پستان اگر هیچکدام از گیرندههای هورمون استروژن، پروژسترون و HER2 بیان نشود، سلولهای سرطانی سهگانه منفی تشکیل میگردد. این نوع سرطان حدود ۱۵ درصد از انواع سرطانهای مهاجم پستان را شامل میشود.
علائم بالینی سرطان پستان
- بزرگ شدن پستانها
- تشکیل تودهی سفت درون پستان
- تغییر شکل پستان
- تورفتگی پوست پستان
- ترشح مایع از نوک پستان
- پوستهپوسته شدن قسمتی از نوک پستان
- ایجاد خارش و قرمزی پوست پستان
- درد در پستانها
- تورم زیر بغل یا اطراف ترقوه
شیوع سرطان پستان
رایجترین شکل سرطان سینه در زنان و مردان از سلولهای پوششی مجاری شیر (داکتال) یا سلولهای غدد شیری (لوبولار) آغاز میشود.
- آناتومی پستان در زنان
- سرطان پستان داکتال درجا و تهاجمی
- سرطان پستان لوبولار درجا و تهاجمی
سرطان پستان دومین سرطان شایع در بین زنان بعد از سرطان پوست است. بهطور تقریبی یک زن از هر هشت زن در آمریکا به نوع تهاجمی سرطان پستان مبتلا میشود. محققین تخمین زدهاند که در سال 2020 بیش از 276 هزار مورد جدید سرطان پستان تهاجمی در بین زنان آمریکا تشخیص داده خواهد شد. سرطان پستان در مردان کمتر از یک درصد سرطانهای پستان را شامل میشود. انتظار میرود که در سال 2020 حدود 2600 مورد جدید ابتلا در مردان تشخیص داده شود. بعضی جهشهای ژنی مرتبط با سرطان سینه در برخی گروههای نژادی یا جغرافیایی خاص شیوع بیشتری دارد.
breast cancer, familial
breast carcinoma
cancer of breast
malignant neoplasm of breast
malignant tumor of breast
mammary cancer